Espainia beti lurralde aberatsa izan da azalera azalpenean, Ensaña azken tesoroa da (…) SUN 13 Simon Kirk
Batetik, adiskidetasuna; bestetik, Madrilen musika berria egiteko banda bat osatzeko gogoa. Bi faktore horien emaitza da Ensaña: Daniel Ardura (Alado sincera, Sonio) eta María Sáenz (Zapatotipobota, Come’n Wait) Álex Canalesekin (Atapuerca Beach, Buguibún) osatu duten taldea. ‘Rosario de concesiones’ izena daraman lehenengo diskoa nolabaiteko intentzio-adierazpena da, rockaren joskerak tenkatzen dituen hizkuntza propioa hedatzen duena, hirukotea bere espezieko bakartzat definitzen duen musika angeluar, eder eta bortitzean murgiltzeko.
Ensañaren musika amalgamako oinarri metrikoetatik sortzen da, modu harrigarrian garatzen diren egiturekin, azkenean nora eramango zaituzten ez dakizula… baina, aldi berean, batez ere melodikoa eta aberastasun harmoniko apartekoa da. Bidaian zehar, ametsezko avant-rock moduko batean murgilduta gaudela sentitzen dugu, non ezohiko deribazio kontrapuntistikoak elkartzen diren, lerroen arteko kontsonantzia zirraragarriak ehunduz eta disonantzia ederreko une puntualak eraginez. Hainbatetan entzun ahala, baten batek pentsa lezake horrelako konposizioak agian musika-tresna poetiko (eta politiko, noski) gisa edo modu sofistikatuan punk objektu gisa sortu direla, ohiko abesti gisa baino gehiago.
Azken horretan laguntzen du, halaber, Ensañaren ahots-diskurtsoak; izan ere, narratiba linealaren legeak hausten ditu, gure aurrean askotariko ahotsak –bikoizketak edo ikuspuntuak– jarriz, elkarri lotuz, osatuz eta modu zehatzean erantzunez (batzuetan Arduraren ahotsean, bestetan Saenzen ahotsean, badira off-erako abstrakzioak diruditen pasarteak). Baina gainera, ahotsak berak tresna esplizitu gisa jokatzen du: hau da, hitzak igortzen dituen tresna da, bai, baina tresna monofonikoa, azken finean (baxua bezala, adibidez), zeinaren artikulazio melodikoa ia beti geroagoko harmonia baten zerbitzuan baitago, osotasunaren zerbitzuan. Esperientzia kitzikagarria! Halaxe da, gaur egun ez dago honelako diskorik -ezta antzekorik ere- eta are gutxiago gaztelaniaz, baina garrantzitsuena da hau debuta baino ez dela! Banda liluragarri baten aurrean gaude. Hitzekin deskribatzea ezinezkoa den beste musika mota horren aurrean, diskoaren bigarren abestiak dioen bezala, pentsamendu bat zehatzagoa delako.
